Destan slayt

Destan nedir? Oluşum dönemleri, dünya destanları, Türk destanları

Destan sunum indir

Destan yazı türü hakkında hazırlanmış sunumu yazının sonundaki kırmızı bağlantıya tıklayarak indirebilirsiniz. Sunumun içeriğinde destanın tanımı, genel özellikleri, destan kelimesinin kökeni, destanların oluşum dönemleri, yapılarına göre destan türleri, Dünya edebiyatından doğal destanlar, İslamiyet'ten önceki ve sonraki Türk destanları ayrıntılı bir şekilde anlatılmıştır. Aşağıda aldığım bilgiler de sunum içeriğinden bazı bölümlerdir.

Destan Hakkında Bilgi

Yazının olmadığı dönemlerde milletlerin başından geçen büyük olayları ve kahramanları manzum olarak (mısralarla) anlatan edebiyat türüdür.
Destan kelimesi Farsça “dasitan” sözcüğünden gelmektedir.
Batı dillerinde ise Latince kökenli “epos” kelimesinden gelen “epope” kelimesi destan anlamında kullanılmaktadır.
Bütün dünya dillerinde edebiyatın ilk örneklerini destanlar oluşturur.
Yaratılış, büyük savaşlar, önemli kahramanlar, doğal afetler destanların konusunu oluşturur.

Destanların oluşumunda üç dönem vardır:

Doğuş Dönemi: Destana konu olan olayın yaşandığı veya kahramanın yaşadığı dönemdir.
Yayılış Dönemi: Destanın halk arasında yayılıp, şiir şeklinde sazla söylendiği, dilden dile dolaştığı dönemdir.
Yazıya Geçiriliş Dönemi: Halk arasında dilden dile dolaşan destanı güçlü bir şair bir araya getirip bütün haline getirip yazıya geçirir.

Destanlar anonimdir. Yazarları belli değildir.
Genellikle manzumdurlar. Az olmakla beraber nazım-nesir karışık olan destanlar da vardır.
Gerçek ve olağanüstü olaylar birlikte işlenir. Kahramanlar olağanüstü özelliklere sahiptir.
Destanlar milletlerin geçmişleriyle ilgili önemli izler taşır. Gelenek görenekleri, tarihleri, kültürleri destanlarda ortaya çıkar.
Destanlar tarihi gerçekleri taşısa da bire bir gerçekleri içermez. Dilden dile dolaştıkları için içlerinde birçok olağanüstü durum da barındırır.

Destanlar yapılarına göre ikiye ayrılırlar:

1. Doğal Destanlar

Milletlerin geçmişinde derin izler bırakan olayların, kahramanların sonra halk arasında dilden dile dolaşan nesilden nesile aktarılan olayların bir yazar tarafından yazıya geçirilmesiyle oluşan destanlardır.
İlyada ve Odessa - Yunan
Kalevala - Fin
Nibelungen - Alman
Ramayana, Mahabarata - Hint
Cid - İspanyol
Chanson de Roland - Fransız
Gılgamış – Sümer

2. Yapma Destanlar

Bir şairin, toplumu etkileyen herhangi bir olayı tabii destanlara benzeterek söylemesi sonucu oluşan destanlardır. Yazarı belli olan,daha yakın zamanda yazılan ve olağanüstü durumlara az yer veren bir destan türüdür.

Kayıp Cennet (Milton– İngiliz )
Kurtarılmış Kudüs (Tasso – İtalya) İlahi Komedya (Dante – Alman)
Üç Şehitler Destanı (Fazıl Hüsnü Dağlarca)
Çanakkale Şehitlerine (Mehmet Akif)